Rapport 10/18/2020

private sektor kan nou treine oorvat

Pres. Cyril Ramaphosa wil twee van die land se besigste pendelaar-treinroetes privatiseer om meer bekostigbare openbare vervoer aan bykans ’n miljoen mense beskikbaar te stel. Ramaphosa het Donderdag in sy toespraak oor die regering se ekonomiese herstelplan gesê die regering wil “groter deelname van die private sektor in spoorvervoer bevorder deur derde partye toegang te gee tot die spoornetwerk”. Alhoewel die president nie uitgestippel het wat dit presies beteken nie, was sy raadgewers in die presidensie baie meer spesifiek: Die bedoeling is die privatisering van spoorpendeldienste met die land se twee besigste spoorlyne, van Mabopane na Tshwane in Gauteng en die Kaapstadse sentrale voorstedelike roete van Kaapstad na Khayelitsha wat die hoogste voorkeur gaan kry, het ’n raadgewer in ’n voorlegging aan die media gesê. Op die inligtingsessie met Trudi Makhaya, Ramaphosa se…

regstelling ja, maar nie weer ’n rasregister

Die geskiedenis is ryklik besaai met voorbeelde waar rasseklassifikasie nie net onwerkbaar geblyk het nie, maar dikwels die begin van groot onheil was. Die apartheidsregering het in sy vasberadenheid om almal te klassifiseer ondenkbare vernedering en pyn veroorsaak. Die potloodtoets sal altyd ’n simbool van dié absurde en immorele hoeksteen van apartheid bly. Want hoe klassifiseer jy mense wat nie geklassifiseer wil word nie? Dit was ’n groot stap vooruit toe die Bevolkingsregistrasiewet in die 1990’s uiteindelik afgeskaf is. Daarmee is ’n groot stuk skande stopgesit. Dit het ook die basis tot niet gemaak op grond waarvan die apartheidsregering wit mense dekades lank bevoordeel en die res agtergelaat het. Aan dié geskiedenis is amptenare by die Wes-Kaapse departement van onderwys die afgelope week op ’n onaangename manier herinner toe hulle probeer het om ’n onderwyser…

wysiging bemagtig staat oor grond

D it lyk of die voorgestelde onteieningswetsontwerp die ANCfaksie wat “radikale ekonomiese transformasie” (RET) voorstaan se vuur oor ’n wysiging aan die Grondwet geblus het. Ace Magashule, sekretaris-generaal van die ANC wat as ’n leiersfiguur van dié faksie beskou word, het Dinsdag op ’n mediakonferensie gesê hy beskou die nuwe voorgestelde onteieningswetgewing as ’n vervulling van die ANC se omstrede Nasrec-resolusie oor grondonteiening sonder vergoeding. Die wetsontwerp, wat vroeër vandeesmaand in die Staatskoerant gepubliseer is, maak in uiterste omstandighede voorsiening vir grondonteiening sonder vergoeding. Dit is egter ’n afsonderlike proses as die proses waarmee die regering art. 25 van die Grondwet wil wysig. Dié proses is begin toe ’n resolusie by die ANC se Nasrec-konferensie aanvaar is oor onteiening sonder vergoeding. Magashule se kommentaar Dinsdagaand ná afloop van ’n vergadering in Durban met…

niehaus wil hof toe oor mbalula sê hy’s ace-skurk

Die bitter bekgeveg tussen Fikile Mbalula, minister van vervoer, en uMkhonto weSizwe se militêreveteranevereniging (MKMVA) kan in die hof draai. ‘Mr Fix’ wil nie jammer sê. Carl Niehaus, MKMVA-woordvoerder, het aangekondig hy wil Mbalula hof toe sleep weens naamskending nadat dié hom en ander MKMVA-lede die afgelope week in ’n Twitter-tirade “skurke” genoem het. Mbalula se opmerkings het gekom nadat die MKMVA Maandag na die kantoor van David Makhura, premier van Gauteng, en die ANC-hoofkwartier, Luthuli-huis, opgeruk het om ’n griefskrif te oorhandig. Hulle vra onder meer dat Mbalula gearresteer word weens sy “versuim” om die spoornetwerk in dié provinsie veral tydens die inperking teen vandalisme en plundering te beskerm. Mbalula het daarop op Twitter teen die MKMVA, Niehaus en die MKMVA-president, Kebby Maphatsoe, uitgevaar. “Kebby Maphatsoe het (in ballingskap) weggehardloop van die kampe af en…

regering gaan emigrante se aftreegeld hou

Suid-Afrikaners wat geëmigreer het of beplan om te emigreer, sal moet spring om binne vier maande alle vereistes vir finansiële emigrasie na te kom as hulle wil verhoed dat die regering hulle vir minstens drie jaar toegang belet tot aftreegeld wat hulle nog in Suid-Afrika het. Ondanks verskeie belastingadviseurs se besware daarteen, het die tesourie die week gesê die bepaling soos vervat in die konsepwysigingswet op belastingwette wat in Julie vir kommentaar gepubliseer is bly, sê Jonty Leon, ’n regskenner van die belastingadviesmaatskappy Tax Consulting. Leon sê as iemand finansieel emigreer en nie beplan om na Suid-Afrika terug te keer nie, word hulle nie meer as ’n belastinginwoner gereken nie. Dít behels ’n sogenaamde “beëindigingsbelasting” en word bereken as-of jy van ’n bate hier ontslae geraak het waarop kapitaalwinsbelasting betaalbaar is. “Dis te…

nuweland dalk studenteverblyf

Die ikoniese Nuweland – die oudste rugbystadion in die land – kan onder meer in woonstelle omgeskep word wat verblyf aan meer as 1 000 studente sal verskaf, wys ’n vertroulike dokument van die ontwikkelaar. Dis nie net die stadion wat gaan verdwyn nie. Luidens die dokument, wat die ontwikkelaar geheim wil hou, maar waarvan Rapport ’n kopie bekom het, word verskeie eiendomme in die area wat aan die rugbyunie behoort ook vir moontlike ontwikkeling geteiken. Die rugbystadion word luidens die dokument toegewys vir ’n moontlike R2 miljard-ontwikkeling wat ’n “opvoedkundige fasiliteit vir gemengde gebruik” sal insluit. Volgens dié planne sal die ikoniese rugbyveld – waar toetsrugby sedert 1891 gespeel is – onder beton verdwyn wanneer die stadion platgeslaan word vir wat die ontwikkelaars ’n “possible massing concept” noem. Dié konsep word later…