LUD Deasachadh 07 - An Dàmhair 's An t-Samhain 2022

LITRICHEAN GU 'N DEASAICHE Tha daoine 'cainnt mu dùthchais agus seannchus gach àm agus gach là. Ach chan e ead 'cainnt mu till 's fill gu traidisiún. Chuir 's fhuair seann traidiseanan chun gu 'n fhuar air rathad spioradachd, muinntear 's aonachdanas. Air san aimsear o shoin, bha Samhuinn aimsear na cuimhneachadh 's na marbh. Bha mhuid daoine leis rudan tábhachtach oirnn, agus cha chuir mhuid gach rudan asteach là 'mhain. Rinn mhuid comharrachadh na marbh oirnn. Air san aimsear o shoin, bha daoin' amhàin leinn fhé ri chéile leis do cànan againn agus náisean móran againn agus bha na creidimh amhàin leinn oirnn cuideachd. Bh' e sin an sgeul gu thánaig na Goill oirnn leis buirbearachd uile mhor. Tilleadh traidiseanan againn chun ri thaobh an aice na taobh-teine, 'gus…

De thar ceud bhliadhna bha na Ceann Chaillich-Dheirg simbóil mheas airson na daoine de Chànada gu cuir onair eadsan sìnte sa chogadh thairis na farrige. Eadsan cho shocair dearmadta Eadsan cò chan e gu bràth tilleadh dachaigh. Agus chan e na Daoine Gàedhealach amhain, ach na Daoine Dùthachas, agus na Daoine Franngach de Chànada cuideachd. Bha na Ceann Chaillich-Dheirg introduced asteach na ceann do Chànanach le Iain mac Dhaibhidh Mac Ráith leis an dàn San Àraichean nam Flondras shgrìobhadh ann sa trainnsean de Cead Cogadh na Dhà Ghall as dèidh charaid aige chaidh gu bàs. Far mu 61,000 daoine de Chànada chaidh gu bàs. Tha daoin' eigin thairis na farraige fearg leis na ceann chaillich-dheirg air sgàth a dhèanamh buirbeachd ag na làimhe saighdearan Gallda nuair a bhith cuir air…

Tá go leor dú-shlán ag baint le feirmeoireacht san oir-thuaisceart Minneasota. 'S an aeráid agus cré cáilíocht an dá h-imní is mó. Tá sé tábhachtach dúinn dul i n-gleic leis an dá cheann acu. Féadann ár n-Geimhreadh a bheith an-fhuar agus ní bhíonn -40 °C neamh-choitianta ‘gus sneachta againn ó Shamhain go Bealtaine. Ní mór dúinn roinnt gairdíní a insliú le tuí. Tá sé seo fíor go h-áirithe maidir le beacáin chun an mícéiliam a chosaint. 'S an-ghearr í séasúr / aimsir an fáis anseo. Tosaítear go leor glasraí taobh istigh roinnt seachtainí roimh an sioc deireanach. Tosaítear trátaí, sguais, oinniúin, cabáiste, agus luibheanna ó shíolta timpeall Bealtaine. Ní leomh linn a phlandáil lasmuigh roimh mhí an Mheithimh. Tógann roinnt daoine teach gloine nó teach téacháin, ach teastaíonn foinse teasa…

'S Gaedheal-Mheiriceánach mé ar thaobh mo mham. Tháinig muintir mo sheanathair ó Chill Orglan i gChiarraighe 'gus bhí a sloinnte Ó h-Airtnéada 'gus Ó Muircheartaigh acu. Nuair a shroich siad go Meiriceá, bhí siad ag teitheadh as an Ár Mór na n-Gaedheal. Bhí seans go raibh Béarla á labhairt acu, ach is cinnte gur labhair siad Gaeluinn. Theith siad ó ghlanadh eitneach agus cinedhíothú in Éirinn, agus ansin fuair siad cruatan éagsúla i Meiriceá. Rinneadh go leor leatrom in aghaidh inimircigh Gaedhealach. Is minic a dúradh "Níl Fáilte le h-aghaidh na Gaedheil Annseo" i bhfógráin oibre. Chaill siad a dteanga ar nós an oiread sin dá gcol ceathracha in Éirinn. Ach, "Is fearr Gaeluinn briste, ná Béarla cliste," agus nuair a chaill siad a dteanga, chaill siad cuid díobh féin.…

Thánaig sluagh Franncach go Baile Sheáin nó Baile Mhic Sheáin, Talamh an Éisg ar ais aríst san Eanáir 1705. D'iarr iad díoghaltas an-mhor in éadan na Sasanaigh mar rinn na Sasanaigh ionnsaithe 's ruaigeanna 'n éadan bailí Franncach sa cheanntar sin as 1702 ar aghaidh. Chuir na Franncaigh eadar céad go dá chéad saighdear le chéile 'gus chuaidh siad ar an ionnsaigh in éadan na Sasanaigh ar Talamh an Éisg gan mhoill. Nuair a d'fhoghluim na Gaedheil Thalamh an Éisg faoi na sluagh Franncach, d'éirigh iad amach in éadan na Sasanaigh ann gan mhoill! Ghabháil na Franncaigh dá bhaile gan deacair, agus chuaidh iad ar aghaidh go Baile Sheáin i ndhiaidh sin. Chuir na Gaedheil gach aon feirm, sráidbhaile 'gus toigh Sasanach eile chun go teine leis díoghaltas an-mhor agus…

Tha na Gàidheil daoine mhath gun teagamh, agus tha mhaid daoin' amhàin ri chéile thairis a' Ghàidhealtachd as Albainn an Ear gu h-Éireann an Iar, agus as Albainn a' Tuath gu h-Éireann a' Deas leis Eilean Mhanainn leinn cuideachd! Agus tha mhaid daoin' amhàin leis na Gàidheil agus muinntir Gàidhealach thairis nam Fharraige gu Dùthaich nan Craobh (Talamh an Éasg, Eilean Naomh Eóin, Albainn Nuadh, Ceap Breatuinn, Gleann Gàraidh, Baile nan Gaedheal (Ontario Deas) agus air aghaidh gu Gleann Uisge Dhearg, Sruth na t-Sáibháil, Tìr nam Buachaille (Nam Machairean Móra) agus air aghaidh gu Tìr Chaluim Cille sa Chanada 'n Iar. Agus tha mhaid daoine le chéile 'mhàin leis na Gàidheal sa Nuadh Eachraic, Bhostún, Sasuinn Nuadh / Nuadh Shasuinn, Achaidh an Iúbhair (Bhirginia), Tír na Choillte (Stát Phenn), Àpalaid,…