Rapport 5/3/2020

Burokratiese rompslomp deur ’n permitbehepte regering wat daarop aandring om alle noodleniging sentraal te beheer, is besig om die hongersnood in die land as gevolg van die Covid-pandemie te vererger. Welsynsorganisasies en individue oor die land heen – van die Middelland in KwaZulu-Natal tot Gauteng en die Wes-Kaap – word in hul spore gestuit deur amptenare wat permitte belangriker as ’n hongerdood ag. “Ek wil skree hieroor. Hier is mense wat verhonger en ons het vir hulle kos. Hoekom kan ons dit nie vir hulle gaan gee nie?” het Laurel Oettlé, direkteur van die Vereniging vir Landelike Ontwikkeling (Afra) in Pietermaritzburg, gister aan Rapport gesê. Sy sê Afra het meer as ’n week gelede reeds 7 500 kospakkies van die regering se Solidariteitsfonds ontvang wat in hul pakhuis lê en wag vir verspreiding.…

Wanneer ’n regering burgerregte sonder geldige redes stroop, loop hy die gevaar om sy legitimiteit te verloor. So ’n krisis staar pres. Cyril Ramaphosa se regering in die gesig. Dit spruit uit ’n onwilligheid of onvermoë om ramptoestand-regulasies te grond in die wetenskap en die beginsels van ’n regstaat. Regulasies wat gegrond is in die wetenskap sal landsburgers nie die reg ontneem om te oefen nie, behalwe in voorgeskrewe ure – wat tot samedrommings kan lei – en binne ’n radius van 5 km van hul huis. Dis arbitrêr en teenproduktief. Regulasies wat gegrond is in die regstaat sal burgers nie verbied om sigarette te koop nie, want al is dit sleg vir jou, mag die regering net regulasies gedurende die ramptoestand uitvaardig wat duidelik daarop gemik is om Covid-19 te beveg. ’n Regering…

Die departement van basiese onderwys word dalk Dinsdag hof toe geneem om te keer dat skole tydens die vlak 4-inper-kings oopmaak. Die Tebeila-instituut vir leierskap, onderwys, regering en opleiding en die Afrika-instituut vir menseregte en grondwetlike litigasie wil ’n dringende aansoek by die hooggeregshof in Polokwane indien omdat hulle meen Angie Motshekga, minister van onderwys, se planne is strydig met die Grondwet. “Die minister se plan om skole oop te maak, beskerm nie kinders se reg op lewe nie omdat leerlinge blootgestel sal word aan die moontlikheid om Covid-19 op te doen. Kinders, anders as volwassenes, is nie verantwoordelik genoeg om na hulself om te sien nie,” lui ’n verklaring van die institute. Hulle voer aan die meeste ondernemings en werkplekke is steeds gesluit. “Ons glo jy kan nie die ouers by die…

Dit lyk dus of die NBR minstens twee vorms van mag uitoefen: om statutêre regulasies uit te reik en om die reaksie op die ramp te bestuur en te koördineer. Minstens vyf groot hofsake kan spruit uit verset teen die regering se Covid-19-regulasies, die manier waarop rampbestuurswetgewing gebruik word en die vlak 4-inperking, wat Vrydag begin het. In die ingrypendste van die sake bevraagteken twee topadvokate, Nazeer Cassim (SC) en Erin Richards die regsgeldigheid van pres. Cyril Ramaphosa se nasionale bevelsraad en die manier waarop die raad besluite oor die inperkingsregulasies neem. Daarnaas het British American Tobacco (BAT), die land se grootste sigaretverskaffer, en die Fair-Trade Independent Tobacco Association (Fita) hul regspanne opdrag gegee om twee afsonderlike, dringende hofaansoeke in te dien teen die volgehoue verbod op handel in sigarette. Die organisasie Sakeliga wil…

Ambulansdienste in Khayelitsha, Kaapstad, waar die getal Covid-19-gevalle die afgelope week sterk toegeneem het, het gister tot stilstand gekom. Dis weens ’n twis oor persoonlike beskermende toerusting (PPE) vir personeel. Volgens nooddienswerkers was handskoene ál wat gister by die kantore vir die ambulansdiens in die woonbuurt beskikbaar was. “Ons het toe besluit dat ons nie sal uitgaan en werk met slegs handskoene nie,” het ’n nooddienswerker gister op voorwaarde van anonimiteit gesê. Teen gistermiddag 15:00 is maskers, voorskote en handskoene weer by die kantore afgelewer, maar steeds was die werkers nie tevrede nie. Rapport verneem hulle wil veiligheidspakke dra wat hul hele lyf bedek, maar die Wes-Kaapse regering kan dit nie koop nie omdat dit weens ’n wêreldwye tekort onbekostigbaar is. “Maar ek het twee verskaffers met kwotasies vir my hoofde gestuur waar hulle…

Gesigmaskers is die nuwe moethê item in elke klerekas. Party mense bly by die eenvoudige witen-blou mediese masker, terwyl ander meer kreatief raak. Die aktrise Lizz Meiring sê sy dink haar ore is te klein vir ’n mediese masker. “Ek het ’n redelike kort gesig. Dit maak dat die masker nogal hoog op my gesig sit en ek lyk so ’n bietjie soos ’n dwergie,” sê sy. Nou dra sy maar ’n serp met ’n engel daarop. “So, ek dra nou ’n engel oor my mond,” sê sy. “Dalk help dit my om ’n wag voor my besige mond te sit.” Koos Kombuis dra ’n lapmasker, maar as dit in die was is, dra hy ’n buff (’n materiaalbuis wat jy soos ’n serp kan dra). Hy noem dit sy “f**-ol-bandana”.…