Landbouweekblad 03 February 2022

WATERBLOMME. Sowat 30 ha van mnr. Willem Swart van Delareyville se sonneblomlande was vir dae toe onder water ná swaar reën in die omgewing.“Ten spyte van die skade kon ek nie help om ’n foto te neem nie, want die prentjie van die dam water in my lande was vir my ook besonders mooi,” sê hy. Sy buurman mnr. Barry Badenhorst het aan hom plekke gewys op hul lyndraad waar hulle die water kon bloei. “Ons het vore op die lyndraad gegrou sodat die water kon ontsnap en teen sy wenakker kon afloop tot by ’n laergeleë pan op sy grond. Baie water kon uitloop en dit het groot verligting gebring. Die meeste boere soos Barry wil die son oor ander sien skyn. Hoewel my skade in dié stadium gering…

LOKALISERING is moeiliker om te regverdig vir noodsaaklikhede, hetsy infrastruktuur-insette of verbruikersnoodsaaklikhede, waar selfs ’n korttermyn-prysstyging nasionale mededingendheid kan ondermyn of werklike swaarkry kan veroorsaak. Suid-Afrika se diep ongelykhede en massa-armoede behoort maatreëls uit te sluit wat die koste van verbruikersnoodsaaklikhede of maatskaplike dienste in arm gemeenskappe laat styg. Lokalisering kan ook nie suksesvol wees indien dit markte beskerm sonder om hoër produktiwiteit of laer koste te bevorder nie. Tog het die plaaslike staalbedryf tariefbeskerming gekry sonder sigbare pogings om die heffings op plaaslike ysterertsverkope te verminder. Net so is enorme tariewe vir hoendervleis, ’n stapelvoedsel, nie gekoppel aan maatreëls om invoerpariteitpryse vir soja te verlaag nie, maar tog maak voer die meeste van die produksiekoste vir hoendervleis uit. Vir lokalisering om suksesvol te wees, moet dit deel wees van ’n samehangende strategie,…

‘Ons mielies kan eenvoudig nie só baie water hanteer nie.’ MNR. JACQUES VAN ZYL, voorsitter van die Hoopstadboerevereniging, oor die gevolge van die buitensporig baie reën in die distrik. Bl. 16 ‘Indien hulle nie inent nie, en hulle het ’n uitbreking, het dit ’n uitwerking op die hele distrik.’ MNR. DEON SAAYMAN, bestuurder van Cape Wools, oor China se reaksie in geval van ’n uitbreking van slenkdalkoors hier. Bl. 19 ‘Dit is fantasties dat 20% van ons uitvoer nou na die nuwewêreldlande is.’ MNR. RICO BASSON, uitvoerende hoof van Vinpro, oor een van die gunstige uitvoergevolge van die covid-19-pandemie. Bl. 19 ‘Die eerste hofbevel waarin ’n munisipaliteit wil keer dat inwoners wanfunksionerende aanlegte opknap.’ MNR. JAAP KELDER, voorsitter van die nasionale belastingbetalersunie, oor ’n hofbevel teen die inwoners van Koingnaas wat onder meer vervalle paaie op eie…

OOIEVAARS VIER FEES Nagenoeg 5 000 witooievaars het verlede maand op die plaas Springbok van dr. Francois Triegaardt, tussen Steynsburg en Middelburg in die Oos-Kaap, toegesak drie dae ná ’n swerm sprinkane, wat 1 km2 op die grond in beslag geneem het, op die plaas doodgespuit is. “Ons gebruik bio-afbreekbare gif wat op sekere organismes, soos die sprinkane, werk. Die gif is binne 36 uur afgebreek. Met dié dat die voëls sprinkane vreet, is daar nog ’n skakel in die voedselketting,” sê hy. Dr. Doug Harebottle, waarnemende hoof van die Sol Plaatje-universiteit se risiko-en-kwesbaarheidsentrum, sê dis ongewoon om soveel van dié trekvoëls só ver suid te sien. Lees meer by bit.ly/3KxnZC4. KRAGSEGE? Die Govan Mbeki- plaaslike munisipaliteit skuld Eskom R1,18 miljard in onbetaalde elektrisiteitsrekeninge, en weens perke wat Eskom in die munisipaliteit ingestel…

35% Navorsing deur die Universiteit van Massachusetts, Amherst, se departement geowetenskappe het bevind die mieliestreek in die Amerikaanse Midde-Weste het 35% van sy vrugbare bogrond verloor sedert kolonisering van die gebied in die 1600’s. Dié grondverlies lei tot geraamde ekonomiese verliese van $2,8 miljard (sowat R43 miljard) per jaar en ’n 6%-daling in opbrengste. Satellietbeelde en grondmonsters is onder meer in die studie gebruik. — Mongabay 8% Na verwagting gaan Suid-Afrika vanjaar 8% meer pere uitvoer as verlede jaar. Die verwagting is vir 19,83 miljoen kartonhouers van 12,5 kg elk, teenoor 2021 se 18,36 miljoen. Die verwagting is dat daar 6% meer appels uitgevoer sal word as verlede jaar, teen 47,47 miljoen kartonhouers, vergeleke met 44,73 miljoen die vorige jaar. Die bedryf as geheel verwag ’n 7%-toename in uitvoer, of altesaam 67,3 miljoen…

Dit raak ’n slegte gewoonte. Die geneigdheid van owerhede om oor die een of ander nasionale probleem te kla asof hulle, soos die bevolking, blote toeskouers is van die hele drama. Die bydrae wat hulle regstreeks of onregstreeks tot die skep en voortbestaan van die probleem lewer, word weens onkunde of met opset verswyg. Dit is ’n bietjie hoe ’n mens voel oor die Mededingingskommissie se onlangse verslag oor konsentrasie in Suid-Afrika se ekonomie. Veral die landbou kom onder die loep. Die kommissie wil nou iets daadwerkliks daaraan doen. Hy wil mededinging in die landbou aktief bevorder en die verspreiding van eienaarskap verbreed. Maar om dit reg te kry, sal hy eers die probleem moet leer verstaan. Neem die kommissie se bevindinge van ’n skerp afname in die getal kommersiële plase: Graanboere…